We wisten al een paar maanden dat we geen echte pensioenhervorming meer moesten verwachten. Het akkoord van dit weekend heeft dat bevestigd. Er wordt een rist versnipperde maatregelen genomen waaruit onmogelijk een duidelijke richting of een samenhangende boodschap voor de burgers kan worden afgeleid.
We zien al snel dat, wat de naam ook moge zijn, het niet gaat om een hervorming maar om een eenvoudige begrotingsoefening. Dat verklaart veel. Maar zelfs als we de oefening zo opvatten, blijven we op onze honger zitten, want het resultaat is ontoereikend om België opnieuw op de rails te zetten.
Als we onze situatie vergelijken met die van andere landen met een zware schuldenlast (zoals Griekenland, Italië, Spanje, Portugal en Frankrijk), kunnen we alleen maar vaststellen dat we de verkeerde richting uitgaan. Dat bleek ook uit het jaarverslag 2022 van de Nationale Bank, dat in maart werd gepubliceerd. Hoewel we in 2019 onze pensioenuitgaven — die al alarmerend waren — beter onder controle hadden dan andere landen met een hoge schuldenlast, zijn we erin geslaagd die trend om te keren en de slechtste leerling van de klas te worden. En daar veranderde de hervorming van dit weekend niets aan. Alle andere landen van die groep zijn er nochtans wel in geslaagd om de structurele stijging van hun pensioenuitgaven een halt toe te roepen.
Bron: NBB en eigen berekeningen
Een positief punt in het akkoord van dit weekend is de plafonnering van de perequatie van de ambtenarenpensioenen. Dat is een belangrijk punt, want de perequatie zorgt ervoor dat de federale staat – zonder tegenprestatie – de gevolgen draagt van de keuzes die de deelstaten maken. Die afwijking in het systeem moest gecorrigeerd worden.
De maatregeltjes die de afgelopen dagen (of zelfs jaren) werden genomen, zijn niet overtuigend. Een echte hervorming blijft noodzakelijk en moet voor de volgende regering een prioriteit zijn. Die zal, ondanks de vergrijzing, opnieuw een zeker financieel evenwicht moeten scheppen en de billijkheid tussen werknemers en tussen generaties moeten herstellen. Een moeilijke oefening, die nochtans goed was voorbereid tijdens de vorige legislatuur.
Lees meer artikels over:
